Ongeveer 30- 50% van de gehele Nederlandse bevolking ervaart ooit in zijn leven een episode van schouderpijn. Schouderklachten zijn derhalve een veelvoorkomend probleem. Studies tonen aan dat 54% van deze personen na drie jaar nog steeds enige restklachten ervaart. Een ‘rotator cuff tendinopathie’ is in deze groep met ongeveer 30% de meest gestelde diagnose. Een rotator cuff tendinopathie refereert naar pijn en zwakte bij het heffen en/of naar binnen of buiten draaien van de bovenarm als gevolg van een acute of chronische overbelasting van de dieper gelegen spieren en pezen in het schoudergewricht. De rotator cuff is een verzamelnaam voor een aantal spieren en pezen die rondom de kop van het schoudergewricht gelegen zijn. Hun gezamenlijke primaire functies zijn het bieden van stabiliteit en het bewegen van het schoudergewricht. Een goede functie van de rotator cuff spieren is essentieel bij het bewegen van de bovenarm. Tendinopathie staat voor de verzameling van peesaandoeningen in het algemeen.
Een scala aan typen schouderklachten worden direct of indirect veroorzaakt door een dysfunctie van de rotator cuff. Zo kan een beperkte functie van deze groep spieren onder andere leiden tot zwakte, instabiliteit, stijfheid/bewegingsbeperking, slijmbeursontstekingen of labrumletsel/labrumklachten. Waar veel behandelingen primair worden ingezet op symptoombestrijding van bijvoorbeeld een slijmbeursontsteking, komt er steeds meer evidentie voor het belang van het goed functioneren van de rotator cuff spieren bij dit soort aandoeningen.
Rotator cuff problematiek of een rotator cuff tendinopathie kan bestaan uit:
Kenmerkend voor peesproblematiek in het algemeen is een te hoge belasting op het verkeerde moment. Er vindt op dat moment een verstoring plaats tussen de verhouding van belasting en belastbaarheid van de desbetreffende structuren. Dit geldt ook voor rotator cuff problematiek. Een oorzaak kan dan bijvoorbeeld liggen in:
De belangrijkste symptomen van een dysfunctie van de rotator cuff zijn pijn en spierzwakte gecombineerd met een beperkte bewegelijkheid in het, actief dan wel passief, bewegen van de schouder. De pijn kan ook in rust worden ervaren maar is prominenter aanwezig bij het actief bewegen. Vaak voelt men ook pijn bij het langer in rust houden van de arm, bijvoorbeeld bij het slapen. Eenmaal in beweging zwakt de pijn dan weer af.
De pijn wordt gevoeld in het verloop van de vier rotator cuff pezen in het schoudergewricht en verergert bij het reiken boven schouderhoogte, het reiken naar een plek op de rug, het tillen van een zwaar voorwerp en het liggen op de pijnlijke schouder. Er kan ook sprake zijn van uitstralende pijn in de rechterbovenarm en in het verloop van de biceps. Heel af en toe is er ook sprake van lokale zwelling rondom de schouder.
Rotator cuff problematiek komt het vaakst voor bij personen die ouder zijn dan 40 jaar. Echter, ook jongvolwassenen kunnen problemen of dysfuncties ontwikkelen die gerelateerd zijn aan de rotator cuff. Dit kan ontstaan door herhaaldelijke overbelasting, een trauma of verkeerd of gecompenseerd gebruik. Ook bovenhandse sporters of personen die bovenhandse werkzaamheden verrichten kunnen rotator cuff gerelateerde klachten ontwikkelen. Tevens bestaat er een sterke relatie tussen een ongezonde algemene gezondheid en levensstijl en het ontwikkelen van een rotator cuff blessure. Een gezonde levensstijl draagt bij aan een optimale spier-/peeskwaliteit.
Alhoewel er vaak wordt gedacht dat de rotator cuff klachten geeft bij een verkeerde houding of een anatomische variatie (het schouderdak ofwel het acromion wordt vaak ten onrechte als boosdoener aangewezen), worden de meeste kleine beschadigingen gezien aan de onderkant van de pees (het gedeelte aan de botzijde). Om deze reden wordt de zogenaamde orthopedische 'neerplastiek' of 'subacromiale decompressie procedure' ook zelden meer uitgevoerd door de orthopeed. Onderzoek heeft uitgewezen dat een fysiotherapeutisch traject gelijke resultaten laat zien als een orthopedische interventie bij rotator cuff aandoeningen. Ga dus met de schouderspecialist van Fysiotherapie Philipsen en Meijer in gesprek over hoe deze klachten te behandelen zijn.
Er bestaan uiteenlopende behandelmethodieken rondom de behandeling van een rotator cuff blessure. Echter, slechts een aantal behandelingen hebben wetenschappelijk gezien daadwerkelijk langdurig effect. Veel passieve behandelmethodes blijken uit verschillende studies niet significant effectiever dan een placebo behandeling. Uit onderzoek is inmiddels gebleven dat het meest langdurige effect wordt bereikt door middel van advies, (waar mogelijk) aanpassen of reduceren van specifieke activiteiten en (kracht)training van de schoudergordel. Dit kan op verschillende manieren wordt bereikt. Per individu wordt er gekeken welke vorm van training er op welk moment kan worden ingezet.
Ook hiervoor geldt: regelmatig rust nemen van repeterende activiteiten of handelingen, een goede algemene fysieke gezondheid, een optimale algehele mentale en psychische gezondheid, het op tijd staken van activiteiten bij een toename van pijn in de schouder en het gebruik van de juiste hulpmiddelen (bijvoorbeeld in de zorg of in de bouw).
De schouderfysiotherapeuten van Fysiotherapie Philipsen & Meijer in Weert en Ell hebben inmiddels een uitgebreide expertise opgebouwd in de behandeling van rotator cuff problematiek. Een juiste diagnose is erg belangrijk voor het vervolgtraject. De gespecialiseerde fysiotherapeuten zijn op de hoogte van de laatste wetenschappelijke ontwikkelingen rondom schouder- en rotator cuff problematiek.